Πάνω από ένα εκατομμύριο ιδιοκτήτες που είτε έχτισαν αυθαίρετα είτε έκλεισαν παράνομα ημιυπαίθριους χώρους πρέπει αμέσως να δεχθούν να καταγραφούν ηλεκτρονικά οι αυθαίρετες κατασκευές, προκειμένου αυτές να εξαιρεθούν οριστικά από την κατεδάφιση και να νομιμοποιηθούν.
Την επόμενη δεκαετία θα πρέπει να καταγραφούν ηλεκτρονικά όλα τα κτίρια. Αυτό μπορεί να ακούγεται πολύ μακρινό, αλλά στην πραγματικότητα δεν είναι. Διότι το ηλεκτρονικό... φακέλωμα – ή αλλιώς, η Ηλεκτρονική Ταυτότητα του Κτιρίου - με τον νέο νόμο για τα αυθαίρετα είναι απαραίτητη προϋπόθεση για τη νομιμοποίηση όλων των αυθαιρέτων που ανεγέρθηκαν πριν από το 1983.
Το ίδιο ισχύει και για τη νομιμοποίηση όλων των πολεοδομικών παραβάσεων μέχρι 40% στην κάλυψη και μέχρι 20% στο ύψος - σε σχέση με όσα προβλέπονται από την οικοδομική άδεια - στα αυθαίρετα που κατασκευάστηκαν από το 1983 έως το 2011. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν και όλοι οι παράνομα κλεισμένοι ημιυπαίθριοι χώροι.
Πρέπει να διευκρινιστεί πως σε ό,τι αφορά τους περίπου 750.000 ιδιοκτήτες ακινήτων με παράνομα κλεισμένους ημιυπαίθριους - που έχουν ενταχθεί στους προηγούμενους νόμους για την τακτοποίησή τους - εάν δεν ενταχθούν στο μέτρο της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας δεν θα μπορούν να νομιμοποιήσουν τους κλεισμένους χώρους, αλλά θα παραμείνουν στο καθεστώς της τακτοποίησης για 40 χρόνια.
Η σκοπιμότητα αυτού του μέτρου είναι, όπως εξηγούν από το υπουργείο Περιβάλλοντος, να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες -κάτι που δεν συμβαίνει κατά κύριο λόγο σήμερα - ποιες παραβάσεις βαρύνουν τα κτίρια ώστε να μη βρεθούν προ απροόπτου όταν θελήσουν για παράδειγμα να πουλήσουν ή να μεταβιβάσουν τα ακίνητά τους.
Σημειώνεται ότι τυπικά η Ηλεκτρονική Ταυτότητα είναι υποχρεωτική για όλα τα κτίρια που ανεγέρθηκαν και ανεγείρονται μετά την 1η Μαρτίου 2012. Ωστόσο, το μέτρο δεν εφαρμόζεται επειδή δεν είναι έτοιμη η ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα δέχεται όλα τα στοιχεία του κτιρίου.
Μόλις αρχίσει να εφαρμόζεται το μέτρο ο ενδιαφερόμενος αγοραστής θα ξέρει τα πάντα για το ακίνητο που θέλει να αγοράσει: τα συμβόλαια, οι αριθμοί των λογαριασμών ΔΕΗ και ΕΥΔΑΠ, ο αριθμός του Κτηματολογίου κ.ά.
«Η καταγραφή των ακινήτων είναι βασική προϋπόθεση για τον ορθό πολεοδομικό σχεδιασμό και την αποτελεσματική περιβαλλοντική πολιτική», επισημαίνει ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος Σταύρος Καλαφάτης. «Μέσω αυτής, μακροπρόθεσμα θα μπορούν οι πολίτες να έχουν πλήρη εικόνα των στοιχείων και χαρακτηριστικών των ακινήτων τους».
ΠΩΣ ΘΑ ΓΙΝΕΤΑΙ
Σε πρώτη φάση θα καταγράφονται ηλεκτρονικά όλα τα έγγραφα και σχέδια που αφορούν το κτίριο: η οικοδομική άδεια, τα εγκεκριμένα σχέδια, τα ενεργειακά πιστοποιητικά, η βεβαίωση του μηχανικού και ο Κωδικός της Ταυτότητας του κτιρίου. Στη συνέχεια, όλα τα στοιχεία θα αποστέλλονται σε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα. Είναι σχεδόν σίγουρο ότι η ηλεκτρονική πλατφόρμα θα λειτουργεί στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (ΤΕΕ). Θα είναι δηλαδή κάτι ανάλογο με το σύστημα στο οποίο σήμερα υποβάλλονται ηλεκτρονικά οι αιτήσεις για την τακτοποίηση των αυθαιρέτων.
Από το ΥΠΕΚΑ εξηγούν πως οι ιδιοκτήτες με μια εκτύπωση του Κωδικού της Ταυτότητας θα μπορούν να μεταβιβάσουν ή να πωλούν το ακίνητό τους χωρίς να χρειάζεται αυτοψία από τον μηχανικό.
Στο σύστημα μπορούν να μπαίνουν είτε ο κάθε ιδιοκτήτης χωριστά (δηλαδή ανά οριζόντια ιδιοκτησία) είτε όλοι οι ιδιοκτήτες - για παράδειγμα μιας πολυκατοικίας - μαζί.
Όσον αφορά το κόστος της ηλεκτρονικής καταγραφής, σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος, «αυτό θα είναι αποτέλεσμα της ελεύθερης διαπραγμάτευσης με τον μηχανικό που θα αναλάβει να ψηφιοποιήσει τα σχέδια και τα έγγραφα του σπιτιού». Δεν προβλέπεται πληρωμή παραβόλου υπέρ του Δημοσίου.
Το Προεδρικό Διάταγμα για την Ηλεκτρονική Ταυτότητα των Κτιρίων που επεξεργάζεται ομάδα υπό τον γενικό γραμματέα Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος Σωκράτη Αλεξιάδη θα δοθεί για διαβούλευση τις επόμενες δέκα ημέρες με στόχο το μέτρο να αρχίσει να εφαρμόζεται έπειτα από έξι μήνες.
Ελεγχοι κάθε 10 χρόνια μετά την καταγραφή
Σύμφωνα με τα όσα προβλέπονται, μετά την ολοκλήρωση της ηλεκτρονικής καταγραφής θα γίνονται έλεγχοι ανά 10 χρόνια στις πολυκατοικίες, ανά 15 χρόνια σε επαγγελματικούς χώρους - και σε καταστήματα -, ενώ στους χώρους κοινωνικής συνάθροισης οι έλεγχοι θα γίνονται κάθε οκτώ χρόνια. Για όλους τους υπόλοιπους χώρους οι έλεγχοι θα γίνονται κάθε 15 χρόνια.
ΤΑ ΝΕΑ
