Ένα μικρό λεωφορείο χωρίς οδηγό διασχίζει κεντρικούς δρόμους των Τρικάλων. Το μικρό φουτουριστικό όχημα περνάει σχεδόν απαρατήρητο: είναι ηλεκτρικό, επομένως δεν κάνει θόρυβο και δεν εκπέμπει ρύπους.
Είναι το πρώτο λεωφορείο χωρίς οδηγό που κυκλοφορεί σε ευρωπαϊκή πόλη και οι επιστήμονες περιμένουν με μεγάλο ενδιαφέρον τα συμπεράσματα από την πιλοτική λειτουργία του.
Η περιγραφή αυτή δεν απέχει έτη από τη σήμερον, αλλά... μόλις μερικούς μήνες. Τα Τρίκαλα είναι η πρώτη από τις πέντε ευρωπαϊκές περιοχές στις οποίες θα δοκιμαστούν πιλοτικά τα αυτοματοποιημένα λεωφορεία χωρίς οδηγό. «Και η μόνη αστική περιοχή, καθώς στις υπόλοιπες τέσσερις περιπτώσεις αφορά campus, χώρους εκθέσεων και περιαστικές περιοχές», λέει στην «Κ» ο Οδυσσέας Ράπτης, διευθύνων σύμβουλος της e-trikala, της ανώνυμης εταιρείας του Δήμου Τρικκαίων που είναι υπεύθυνη για το εγχείρημα.
Διαδρομή 1.200 μέτρων
Τα Τρίκαλα συγκέντρωσαν τη μεγαλύτερη βαθμολογία ανάμεσα στις 12 υποψήφιες ευρωπαϊκές πόλεις για την εφαρμογή του προγράμματος CityMobil2 (Cities Demonstrating Cybernetic Mobility). Το πρόγραμμα, που χρηματοδοτείται από το 7ο πρόγραμμα-πλαίσιο της Ε.Ε. για την έρευνα και την τεχνολογική ανάπτυξη, αφορά τη δημιουργία μιας πιλοτικής πλατφόρμας για αυτοματοποιημένες οδικές μεταφορές, οι οποίες θα δοκιμαστούν σε διαφορετικά περιβάλλοντα ανά την Ευρώπη. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, στόχος του πειράματος δεν είναι να... εξαφανιστούν οι οδηγοί των λεωφορείων και να αντικατασταθούν από υπολογιστές. Αλλά να δημιουργηθεί ένα νέο μέσο μαζικής μεταφοράς συμπληρωματικό προς τα υφιστάμενα.
«Στο πλαίσιο του προγράμματος θα λάβουμε έξι οχήματα για ένα εξάμηνο», λέει ο κ. Ράπτης. «Το λεωφορείο χωρίς οδηγό θα κινηθεί σε μια ειδικά διαμορφωμένη διαδρομή 1.200 μέτρων κατά μήκος των οδών Καραϊσκάκη, 28ης Οκτωβρίου και 25ης Μαρτίου και θα έχει έξι στάσεις. Στα τέλη του μήνα θα ταξιδέψουμε στην Ολλανδία για να συζητήσουμε διάφορα τεχνικά ζητήματα και ελπίζω ότι τελικά θα παραλάβουμε τα οχήματα κάποια στιγμή στο τέλος του καλοκαιριού. Θα είναι εξαιρετικά χρήσιμο και για τους επιστήμονες τα οχήματα να δοκιμαστούν σε όλες τις διαφορετικές καιρικές εναλλαγές της περιοχής μας: από τους 40 βαθμούς του Αυγούστου έως το βροχερό μας φθινόπωρο και το τσουχτερό κρύο του χειμώνα». Το όχημα κινείται με χαμηλή ταχύτητα, περίπου 20 χλμ./ώρα.
Είναι πιθανό να εμπλακεί σε κάποιο ατύχημα, με δεδομένη και την... απείθεια των Ελλήνων στον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας; «Το θεωρώ απίθανο», λέει ο κ. Ράπτης. «Το όχημα κινείται αργά. Επιπλέον, όπως είδαμε και στην επίδειξη που μας έγινε προ μηνών, είναι εφοδιασμένο παντού με αισθητήρες και σταματά ακόμα και με μικρά ερεθίσματα, αν για παράδειγμα βρεθεί μια μπάλα στον δρόμο μπροστά του. Σε κάθε περίπτωση, δίπλα στο όχημα θα υπάρχει πάντα ένας ελεγκτής, ώστε να μπορεί να ακινητοποιήσει το όχημα αν χρειαστεί με το ειδικό τηλεχειριστήριο».
Οι δυνητικές εφαρμογές
Προς το παρόν, πάντως, πρέπει να λυθεί μια... διαδικαστική λεπτομέρεια που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά όλες τις χώρες στις οποίες θα διεξαχθεί το πιλοτικό πρόγραμμα.
«Είμαστε σε συνεννόηση με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, καθώς το όχημα θα πρέπει με κάποιο τρόπο να "καταχωρισθεί", να αποκτήσει πινακίδες και να επιτραπεί η κυκλοφορία του. Και βεβαίως κατόπιν να ασφαλιστεί», λέει ο κ. Ράπτης.
«Είναι πολύ συναρπαστικό που το εγχείρημα αυτό θα ξεκινήσει από την πόλη μας. Οι αυτοματοποιημένες μεταφορές είναι το μέλλον. Μπορούν να εξυπηρετούν αραιοκατοικημένες περιοχές, μπορούν να υποκαθιστούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς κατά τη διάρκεια της νύχτας ώστε να υπάρχει όλο το 24ωρο εξυπηρέτηση... Οι δυνητικές εφαρμογές τους είναι πολλές».
Συμπληρώνουν τα υπάρχοντα μέσα
Τα αυτοματοποιημένα συστήματα μεταφοράς (ή CTS) βασίζονται στη χρήση ενός στόλου «κυβερνο-οχημάτων» με δυνατότητα αυτόματης οδήγησης. Σύμφωνα με το CityMobil2, τα συστήματα αυτά είναι ιδανικά για να συμπληρώνουν τα υφιστάμενα μέσα μεταφοράς προσφέροντας συλλογικές ή ατομικές (on demand) υπηρεσίες. Για παράδειγμα, όταν η ζήτηση είναι χαμηλή ή οι στάσεις μακριά, μπορούν να παρέμβουν για να τροφοδοτήσουν με επιβάτες τις κλασικές δημόσιες συγκοινωνίες. Σήμερα υπάρχουν πολλά σχήματα αυτοματοποιημένων μεταφορών ανά τον κόσμο, ανάμεσα στα οποία τα Group Rapid Transit at Rivium Park Shuttle (Ολλανδία), Morgantown (ΗΠΑ), Personal Rapid Transit στο αεροδρόμιο του Heathrow (Μεγάλη Βρετανία) και Masdar (Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα). Τα συστήματα αυτά έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά, είναι όμως δύσκολο να χρησιμοποιηθούν σε αστικές περιοχές καθώς χρειάζονται μια αποκλειστική οδική υποδομή. Το CityMobil2 ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2012, θα έχει συνολική διάρκεια 4 χρόνια και έχει 45 διαφορετικούς συνεργάτες, από δήμους έως ερευνητές.
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
